هاشم داداشپور، معاون دانشجویی وزارت علوم در نماز جمعه بیرجند در بهمن ۱۴۰۱ گفته: «قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ۴۰درصد دانشجویان ایرانی به خارج کشور سفر میکردند که در حال حاضر به نیمدرصد هم نمیرسد.»
این آمار «نادرست»، اما صرف نظر از اشتباه ارقام مقایسه نسبت دانشجویان خارج از کشور به جمعیت کل کشور با ۴۵ سال پیش مقایسه درستی نیست. معاون دانشجویی از تعاریف دقیق «مهاجرت» استفاده نکرده و معلوم نیست تفاوت تعریف کسی که به گفته او «برای اینکه بتوانند به سطح علمی و دانشگاهی راه پیدا کند به خارج کشور سفر میکند» با کسی که «برای مهاجرت از طریق ویزای دانشجویی اقدام میکند» چیست. با این حال او از کسر تعداد دانشجویان خارج از کشور به کل دانشجویان ایرانی، استفاده میکند که بگوید «دانشجویان ایرانی برای اینکه بتوانند به سطح علمی و دانشگاهی راه پیدا کنند» کمتر «به خارج سفر میکنند».
اطلاعات منتشر شده توسط معاون امور دانشجویان وزارت علوم حاکی از آن است که در سال ۱۳۵۷ نسبت دانشجویان خارج از کشور به کل دانشجویان کمتر از ۳۰ درصد است. بر اساس آمار موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی تعداد دانشجویان ایرانی خارج از کشور در سال تحصیلی ۲۰۲۱ میلادی کمی بیش از ۲ درصد کل دانشجویان داخل است.
دلایل «مهاجرت تحصیلی» در بازههای زمانی متفاوت است. زمانی در ایران تحصیلات تکمیلی وجود نداشت یا بسیار محدود بود و تحصیل در دوره کارشناسی در خارج از ایران تقاضای زیادی داشتهاست.
تا اواسط دهه ۱۳۵۰ که در ایران مقطع کارشناسی ارشد اصلا وجود نداشته، بدیهی است همه متقاضیان تحصیلات تکمیلی باید مهاجرت تحصیلی میکردند. ۷۵ درصد دانشجویان ایرانی در آمریکا در سال ۱۹۷۸ در مقطع کارشناسی به تحصیل مشغول بودند، اما در سال تحصیلی ۲۰۲۱-۲۰۲۰، بیش از دو سوم دانشجویان ایرانی در آمریکا در مقطع تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل بودهاند. اگر نسبت دانشجویان خارج به داخل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا را در نظر بگیریم این نسبت در سال ۲۰۲۱ از ۲ درصد به ۵ درصد میرسد.
بنابراین نه تنها اعداد اعلام شده صحیح نیست، بلکه به گونهای گمراه کننده از آن استفاده شده و بر فکتهای مهمی سرپوش میگذارد. از این رو، «فکت نامه» به ادعای هاشم داداشپور معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری مبنی بر اینکه: «قبل از انقلاب ۴۰ درصد و در حال حاضر نیم درصد دانشجویان برای تحصیل به خارج مهاجرت میکنند» نشان «نادرست» میدهد.
گزارش فکتنامه را در لینک زیر بخوانید👇
https://factnameh.com/fa/fact-checks/2023-02-22-iran-student-immigration-ratio
(این ویدیو اولین بار در جمعه، ۱۲ اسفند ۱۴۰۱ منتشر شده است.)
#مهاجرت_تحصیلی، #مهاجرت، #دانشجویان، #مهاجرت، #ایران، #راستیآزمایی، #درستیسنجی، #فکتچکینگ، #فکتنامه
source
